ادبیات نظری تحقیق تعاریف ومفاهیم ودیدگاههای فرهنگ سازمانی
مفهوم فرهنگ
فرهنگ واژهاي است كه علماي علم اجتماع و پژوهشگران رشته مردمشناسي آن را به كار ميبرند و اين واژه از گسترش وسيعي برخوردار است و آنچنان مفيد واقع شده كه آن را در ساير علوم اجتماعي نيز به كار ميبرند . فرهنگ در قالب بحث تخصصي خود در حدود اواسط قرن نوزدهم در نوشتههاي علماي مردمشناسي پديدار شد و كاربرد علمي كلمه فرهنگ در اواخر قرن مذكور توسط تايلر ( 1917ـ1832 ) مردمشناس انگليسي صورت گرفت . يكي از مباني اساسي علوم رفتاري با رشته انسانشناسي آغاز ميشود و يكي از رشتههاي فرعي انسانشناسي ، انسانشناسي فرهنگي است كه با مطالعه رفتار سازماني ارتباط نزديك دارد . انسانشناسي فرهنگي با رفتار مكتسبه انسانها كه از فرهنگ آنها تأثير ميگيرد و نيز با فرهنگ متأثر از اين رفتار سر و كار دارد . در واقع بدون فهم عميق ارزشهاي فرهنگي جامعه نميتوان رفتار سازماني را به درستي فهميد . نقشي كه فرهنگ در رفتار انسان ايفا ميكند ، يكي از مهمترين مفاهيمي است كه در علوم رفتاري وجود دارد ( شریف زاده و کاظمی ، 1377 ).
به صورت خيلي كلي مفهوم فرهنگ عبارت است از ، كيفيت زندگي گروهي از افراد بشر كه از يك نسل به نسل ديگر انتقال پيدا ميكند . به عقيده ادگار شاين فرهنگ را ميتوان بهعنوان يك پديده كه در تمام مدت اطراف ما را احاطه كرده است مورد تجزيه و تحليل قرار داد . به نظر وي هنگامي كه فردي ، فرهنگي را به سازمان يا به داخل گروهي از سازمان به ارمغان ميآورد ميتواند به وضوح چگونگي به وجود آمدن ، جاي گرفتن و توسعه آن را ببيند و سرانجام آن را زير نفوذ خود درآورده ، مديريت نمايد و سپس تغيير دهد . پژوهشگران مسائل فرهنگي ، كاربرد فرهنگ را در دو زمينه بيان ميكنند :
فرهنگ در گستردهترين معني ميتواند به فرآوردههاي تمدن پيچيده و پيشرفته اشاره داشته باشد كه در چنين معنايي به چيزهايي مانند ادبيات ، هنر ، فلسفه ، دانش و فنشناسي باز ميگردد .
در زمينه ديگر فرهنگ از سوي مردمشناسان و ديگر كساني كه انسان را بررسي ميكنند به كار ميرود در اين معني به آفريدههاي انديشه ، عادات ، اشياء عادي اشاره دارد كه در پي انباشت آنها سازگاري پيچيدهاي بين انسان و محيط طبيعي وي پديد ميآيد ( برن ، 1375 ).
تعريف فرهنگ
فرهنگ در زبان فارسي معاني مختلفي دارد كه مهمترين آنها ادب ، تربيت ، دانش ، مجموعه آداب و رسوم ، علوم ، معارف و هنرهاي يك جامعه است . از ديدگاه علمي تعاريف متعدد و متنوعي از فرهنگ ارائه گرديده كه در ذيل به برخي از آنها اشاره ميشود :
در فرهنگ فارسي عميد ، فرهنگ عبارت است از دانش ، ادب ، علم ، معرفت ، تعليم و تربيت ، آثار علمي و ادبي يك قوم يا ملت .
فرهنگ لغات وبستر ، فرهنگ را مجموعهاي از رفتارهاي پيچيده انساني كه شامل افكار ، گفتار اعمال و آثار هنري است و بر توانايي انسان براي يادگيري و انتقال